Een specifieke Brugse context
De culturele partners in Brugge, dat zijn de Cel Cultuurbeleid en Nico Blontrock (schepen van Cultuur), het Brugs Cultuuroverleg (de belangenbehartiger van de professionele actoren) en de Culturele Raad (de officiële adviesraad, vooral samengesteld uit mensen uit de amateurkunsten en sociaal-culturele verenigingen).
De Brugse context heeft een paar specifieke eigenschappen. De verschillen tussen de amateurs en professionals zijn groot en daardoor was er jarenlang te weinig communicatie tussen beiden. De druk om het cultuurbeleid ten dienste te stellen van toerisme en citymarketing is in een stad als Brugge groter dan elders. De stad is zelf de grootste culturele actor, met onder meer het Cultuurcentrum, de bib, de musea en de Erfgoedcel onder haar rangen. Het is dus verleidelijk om het beleid af te stemmen op de grote, stedelijke en professionele actoren en het culturele veld te verengen tot erfgoed en kunsten.
Het culturele veld is zich hiervan bewust en zoekt meer verbinding tussen deelsectoren en tussen amateurs en professionals. Ook de denkoefening rond een nieuwe Adviesraad Cultuur Brugge (ACB) past helemaal in die beweging.
Participatie in het Avansa-DNA
Avansa is stoemelings in de oefening gerold. Ook wij vinden participatie belangrijk maar om vele redenen haalde dit thema ons beleidsplan, dat we medio 2024 op tafel van de minister legden, niet. We hebben een zeer brede opdracht, er zijn weinig andere actoren met onze insteek in de regio, we kunnen niet alles doen.
De inkt van het beleidsplan was nog niet droog of de vragen van onze Brugse partners duwden ons een andere richting uit. Zij keken spontaan naar ons om de oefening rond een nieuwe Adviesraad Cultuur mee te inspireren en methodisch te steunen. Participatie en inspraak: het zit nu eenmaal in ons DNA. Bovendien zit Avansa op de wip tussen het amateurveld en de professionele cultuurwereld. We voelden ons aangesproken om de stem van het SCW (sociaal-cultureel werk) en de AK (amateurkunsten) te versterken. Daarom hebben we ons geëngageerd in de werkgroep die de nieuwe ACB moet vormgeven.
Steile ambitie voor de nieuwe ACB
Het is voor iedereen duidelijk wat die nieuwe adviesraad niét meer moet zijn. De oude manier van werken, met een vertegenwoordigingslogica, het bezetten van een stoeltje om strategische redenen, de ‘cultuurpact-adviesraden’... daar willen we vanaf. De culturele raad is verouderd, vertegenwoordigt het culturele veld niet meer en wordt niet betrokken bij échte beleidskeuzes. Dat leidt tot frustratie, zowel op het werkveld als bij het beleid.
Wat dan wel? We willen een sterke en goed begeleide adviesraad, die weegt op het cultuurbeleid en mee strategische keuzes maakt. We willen mensen samenbrengen die bereid zijn om vanuit hun ervaring en expertise tot kwalitatief goede adviezen te komen. Niet om de belangen van één organisatie of deelsector te dienen, maar om het geheel beter te maken. De expertise van burgers en middenveld samenbrengen en inzetten voor een beter, sterker beleid, dat is het uitgangspunt.
En dat is ambitieus. Voor de ACB zelf, die voldoende gedragen en deskundig moet zijn. Voor de Cel Cultuurbeleid, die de ACB zal begeleiden. En ook voor de politici, die buiten hun comfortzone komen. De verwachtingen zijn groot.
De weg naar een nieuwe ACB
We vatten een waar participatietraject aan. Enkele mensen van het BCO, van de bestaande Cultuurraad en de Cel Cultuurbeleid sloegen de handen in elkaar en lanceerden in februari 2025 een reeks dialoogtafels voor het hele culturele veld. We bogen ons samen over de rol (wat), samenstelling (wie) en organisatievorm (hoe) van de nieuwe ACB. De besluiten vonden hun weg in de nieuwe statuten en die zijn op de gemeenteraad van 30 juni goedgekeurd. Eind augustus gaat de oproep tot kandidaatstelling voor de ACB de deur uit. De werkgroep zal de kandidaten screenen, met oog voor relevante expertise, betrokkenheid en diversiteit. De hoop is om in het najaar echt aan de slag te kunnen.
