De overgangsjaren 2.0 - Inspringtheater

Lucas, wat is ‘inspringtheater’ precies?
Een inspringtheater bestaat uit verschillende scènes rond één overkoepelend thema. In dit geval gaat het over ‘op pensioen gaan’. Elke scène schuift een dilemma, een probleem naar voor. De acteurs spelen eerst de scène zonder inbreng van het publiek, volgens een worstcasescenario. Het loopt dus niet goed af. Daarna spelen we de scène opnieuw, maar nu mogen mensen uit het publiek inspringen, een rol overpakken en het verhaal een andere richting uitduwen. Met als doel: geef de scène een betere wending. De moderator begeleidt het gebeuren en bespreekt de ingrepen van het publiek.

Er is geen podium in de zaal, de spelers staan op dezelfde hoogte als het publiek. Er zijn ook geen spots, enkel gewoon zaallicht. Geen drempels.
De voorstelling duurt zo’n twee uur, waarvan het voorbereide script maar een half uur beslaat. De inbreng van het publiek is dus heel groot.
Momenteel werk ik aan het script van ‘De overgangsjaren 2.0’ samen met twee vertelgroepen. Dit zijn ervaringsdeskundigen van dienstencentra De Balsemboom en ten Hove. Het is een echt co-creatief schijfproces.

Waarom kies je voor inspringtheater als methodiek om het over dit thema te hebben?
We zouden perfect een lezing of debat kunnen organiseren over pensionering. Om samen na te denken over het thema. Maar ‘na-voelen’ is nog iets anders. Tijdens een voorstelling kijkt het publiek in een spiegel en voelt en ervaart de problematiek.
Inspringtheater legt maatschappelijke taboes op tafel. Zonder een standpunt in te nemen. We zoeken enkel de wijsheid van de zaal. We betrekken geen externe wetenschappelijke visie.

Pensionering is het thema van dit inspringtheater. Vanwaar deze keuze? Uit het leven gegrepen?
Ik ben inderdaad nog maar net zelf op pensioen. En dan ben je toch wat met die ‘overgang’ bezig. En sla je er al eens een praatje over, bvb met Avansa-medewerkers Hilde en Karl. Zo kreeg dit project een eerste ruwe vorm.
Het is een thema dat leeft. Er bestaan vele koppige associaties rond gepensioneerd zijn: het zwarte gat, de eenzame alleenstaande man, aan de kant gezet, afgeschreven… Maar er zijn ook positieve echo’s: je krijgt ruimte om dingen te doen die je echt wil, je komt dichter tot jezelf, je krijgt een tweede adem… Het onderwerp ‘pensionering’ heeft ook heel wat interessante zijpistes: wat met de partner? De administratieve rompslomp? De digitale vaardigheden die dit vereist? Het identiteitsverlies voor mensen die bijna volledig samenvielen met hun job?

Je zoekt nog spelers voor dit inspringtheater. Wie kan deelnemen?
Iedereen die met pensioen en pensionering te maken krijgt. Niet enkel gepensioneerden zelf. Ook de kinderen, partners, ambtenaren van een pensioensdienst… Welkom!
Je hoeft helemaal geen acteur te zijn. Speelervaring is van geen tel. Jezelf kunnen zijn op scène en spelen vanuit jezelf, dat volstaat. Enkel zo kan je je in je rol inleven en inspelen op de inbreng van het publiek.

Dit project is mogelijk gemaakt dankzij CERA en de buurtcentra van Mintus Brugge.